Lần đầu tiên trong lịch sử, Việt Nam thắng cả năm trận đầu tiên ở bảng mạnh nhất của Olympiad cờ vua. Đội nam lần lượt hạ Liechtenstein, Bangladesh, Kazakhstan, đương kim vô địch Uzbekistan và mới nhất là hạt giống số 11 Ba Lan tối 15/9.
Trường Sơn (Elo 2.633) và Lê Tuấn Minh (2.564) tiếp tục đem về chiến thắng cho đội, khi lần lượt hạ Radoslaw Wojtaszek (2.681) và Mateusz Bartel (2.618). Ở bàn một, Lê Quang Liêm (2.741) đánh an toàn khi cầm hòa Jan-Krzysztof Duda. Còn ở bàn cuối, Trần Tuấn Minh (2.434) thất bại trước Szymon Gumularz (2.571). Chung cuộc, đội nam thắng Ba Lan 2,5-1,5, dù nhận ván thua đầu tiên tại giải.
Các Đại kiện tướng Trần Tuấn Minh, Bùi Vinh, Lê Tuấn Minh và Lê Quang Liêm (từ trái sang) trước vòng năm Olympiad cờ vua ở Budapest, Hungary ngày 15/9/2024. Ảnh: FIDE
Mỗi trận Olympiad cờ vua diễn ra giữa hai đội, trên bốn bàn đấu cạnh nhau. Mỗi đội cử bốn kỳ thủ thi đấu một cách riêng biệt, không can thiệp vào ván đấu của nhau. Mỗi ván thắng được 1 điểm, hòa 0,5 điểm và thua không được điểm. Đội nào giành 2,5 điểm trở lên sẽ thắng trận, hòa nếu tỷ số là 2-2. Mỗi trận thắng giúp đội được 2 điểm, hòa 1 điểm và thua không có điểm.
Ván kết thúc đầu tiên của đội nam ở vòng năm lại là thất bại của Trần Tuấn Minh, khi anh để mất chất, sau đó mất hậu. Kết quả chấm dứt chuỗi 16 ván không thua của các kỳ thủ nam.
Nhưng chỉ sau đó ít phút, Lê Tuấn Minh cân bằng tỷ số trận đấu 1-1, với chiến thắng áp đảo Bartel. Cầm quân trắng, kỳ thủ 28 tuổi tìm cách tấn công thành, chiếm ưu thế thắng. Anh kết thúc ván đấu bằng nước cờ được máy tính đánh giá là xuất sắc, với hai dấu chấm than.
Thế cờ sau nước 37...Kxg7 của Bartel. Hãy tìm ra nước mạnh nhất cho Trắng.
Đó là nước xe g3 chiếu. Trắng sẵn sàng thí xe, nhưng Đen không thể dùng hậu bắt xe vì...
...39. Nf5, trắng nhảy mã tới f5 để chiếu bắt lại hậu đen.
Bartel từng giành HC vàng cá nhân bàn 5 tại Olympiad 2010, xin thua Lê Tuấn Minh ngay sau nước thí xe của Trắng. Nếu vua đen chạy về f8, xe trắng cũng sẽ xuống g8 chiếu và bắt xe đen. Các phương án còn lại của Bartel đều sẽ khiến Đen bị chiếu hết ở một hoặc hai nước kế tiếp.
Ở hai bàn còn lại, Quang Liêm có lúc chiếm ưu thế lớn trước Duda, nhưng không mạo hiểm đánh thắng, khi thấy Trường Sơn đang đạt thế trắng trước Wojtaszek. Kỳ thủ số một Việt Nam thủ hòa, để chờ đợi Trường Sơn đem về chiến thắng cho đội, và kỳ thủ 34 tuổi đã không làm các đồng đội thất vọng.
Với năm nước cờ hay, và hai nước cờ xuất sắc, kỳ thủ số hai Việt Nam liên tiếp thí quân, tấn công thành để thắng sau 47 nước cờ. Nước cờ hay là nước tốt nhất theo máy tính, để tránh bị thất thế. Còn nước xuất sắc là một nước thí quân để giành thắng lợi, hoặc chuyển từ thua sang hòa. Wojtaszek cũng không phải tay mơ, khi từng chạm mốc Elo 2.750 tháng 1/2017, cột mốc mà chưa kỳ thủ Việt Nam nào đạt được.
Cũng ở vòng năm, đội nữ Việt Nam tìm lại niềm vui chiến thắng, với tỷ số 3-1 trước Montenegro. Kỳ thủ nữ số một Việt Nam, Phạm Lê Thảo Nguyên (2.380) bất ngờ thua Alexandra Zherebtsova (2.239) ở bàn một. Nhưng trong ba bàn còn lại, Võ Thị Kim Phụng (2.320), Lương Phương Hạnh (2.225) và Bạch Ngọc Thùy Dương (2.214) cùng thắng Alena Skvortsova (2.179), Aleksandra Milovic (2.121) và Nikolina Koljevic (2.030).
Xuân Bình